آیا می دانید فقط در امریکا سالی یازده میلیون تن پوشاک و لباس دور ریخته می شوند و بر وخامت بحران زباله در جهان می افزایند؟
همه ما دوران کودکی خود را به یاد می آوریم که چگونه مادران و گاهی پدران ما هیچ جوراب و یا شلوار و پیراهن سوراخ شده یا پاره شده را به دور نمی ریختند بلکه با هنر وصله و پینه، آنرا دوباره قابل مصرف میکردند.
اما دهها سال است که کمپانیهای مد و پوشاک در نظام سرمایه داری از ما میخواهند که نه تنها این لباسهای نیازمند مرمت را دور بیاندازیم بلکه از ما میخواهند که هر چند ماه و یا سالی یکبار، لباس خودمان را مطابق مد و فاشنی که انها تعیین میکنند “به روز”!! کنیم. یعنی خیلی ساده هر سال صدها میلیون تن پوشاک سالم را در سراسر دنیا به زباله دانی بریزیم.
آنها برای تشویق ما به مصرف گرایی، چیزی بنام “فاست فاشن” یا مد سریع و موقت را راه انداخته اند. یعنی تولید لباس های ارزان و ساده و بی دوام. این شرکتهای سرمایه داری برای کاهش هزینه تولید، تقریبا کل پروسه تولید را به کشورهای فقیر و جهان سوم منتقل کرده اند یعنی کشورهایی که به شیوه نیمه برده داری، استثمار و بی حقوقی در آنها بیداد میکند و مبتنی است بر کار عمدتا زنان و کودکان، بدون برخورداری از دستمزد کافی و خدمات رفاهی و بهداشتی.
اگر این پوشاک در خود کشورهای غربی و پیشرفته تولید میشد قطعا قیمت آن بالا بود و اکثریت انسانها مجبور بودند دو بار درباره هزینه پوشاک فکر کنند و بی جهت لباس قابل استفاده را به زباله دانی پرت نکنند.
فعالان محیط زیست سالهاست درباره فاجعه فاست فاشن و اثرات مخرب ان بر طبیعت و آب و خاک هشدار می دهند. بخش عمده مواد تشکیل دهنده پوشاک از پولی ایستر است که از مشتقات نفت میباشد. ورود ماکروپلاستیکها به خاک و آب بویژه آب اقیانوسها ، سبب نابودی موجودات زنده و گیاهان دریاها و اقیانوسها می شود. ضمن اینکه کمبود جا برای دفن زباله های ناشی از دور ریخت پوشاک، تقریبا در همه کشورها بدل به یک معضل جدی شده است. برای مقابله با این معضل فاجعه بار، جدا از تلاش برای رهانیدن بشریت از شر نظام غارتگر سرمایه داری ، چند راه حل فوری پیشنهاد می شود: 1- مقابله با فرهنگ مد روز و فاست فاشن (فرهنگ سازی زیست محیطی در میان مردم) 2-مقابله با کمپانیهای عظیم پوشاک و مد، از جمله نقره داغ کردن انها از طریق اعمال مالیاتها و تعرفه های سنگین 3- گسترش فروشگاه های پوشاک دست دوم و تشویق مردم به عدم دور ریختن لباس و پوشاک سالم و قابل استفاده 4- استفاده از موادی برای تولید پوشاک که تاثیرات زیانبار کمتری بر طبیعت به جای گذارد 5- آموزش تعمیر لباس و اطلاعات اولیه خیاطی در مدارس برای دانش اموزان پسر و دختر و نیز از طریق رسانه ها و شبکه های اجتماعی و …
به هر رو همانطور که دانشمندان و فعالان محیط زیست بارها هشدار داده اند ما زمان زیادی برای نجات سیاره زمین از خطر انقراض نداریم. فاجعه ای که الگوی توسعه و مصرف نظام سرمایه داری در دویست سال اخیر بعد از انقلاب صنعتی باعث آن بوده است.
.