صحنه چندش آور و باور نکردنی بود.نمایندگان پارلمان به اتفاق نخست وزیر کانادا ،جاستین ترودو و رئیس جمهور اوکراین ولادیمیر زیلنسکی از جای برخاسته بودند و برای یاروسلاو هانکا دست می زند و ادای احترام می کردند.
آنچه این حادثه را باورنکردنی می کرد گذشته یاروسلاو هانکا بود.هانکا متولد 1925 در سال 1943 به همراه گروهی دیگر از اوکراینی ها در بحبوحه جنگ جهانی دوم به نیروهای اس اس آلمان هیتلری پیوست.این بخش از آن دسته اوکراینی های داوطلب تشکیل می شد که به ارتش آلمان در لهستان خدمت می کردند.وظیفه اصلی این گروه جنگ علیه نیروهای ارتش سرخ و سرکوب لهستانی ها بود.اعضای این واحد در قتل و کشتار در لهستان از هیچ اقدامی فروگذار نکردند.پس از پایان جنگ ، دولت انگلستان به باقی مانده های این واحد اوکراینی پناهندگی داد و هانکا همراه دیگر اعضای باقیمانده به انگلستان رفت و همانجا با یکی از شهروندان انگلستان ازدواج کرد. هانکا سپس به کانادا مهاجرت کرد و هنوز هم مقیم تورنتو است.
SS Galizien during World War II. The Forward identified the man in the front center as Hunka
اس اس گالیزین جنگ جهانی دوم.ردیف جلو نفر وسط هانکا است.
در سپتامبر 2023 آنتونی روتا ، سخنگوی مجلس کانادا از یاروسلاو هانکا دعوت کرد تا هنگامی که زیلنسکی رئیس جمهور اوکراین در پارلمان حضور دارد او هم به پارلمان بیاید. در پارلمان ، روتا درباره هانکا چنین گفت: ” یاروسلاو یک قهرمان اوکراینی و یک قهرمان کانادایی است . ما از همه خدمات او قدردانی می کنیم.”پس از این سخنان نمایندگان ، ترودو و زیلنسکی بپا خاستند و برای یاروسلاو “قهرمان” دست زدند و هورا کشیدند.
اقدام پارلمان کانادا بسیار احمقانه و نسنجیده بود. سیاستمداران کانادایی ، آمریکایی و اروپایی آنچنان خود را درگیر جنگ اوکراین و روسیه و باد زدن به آتش این جنگ و ارسال سلاح و مستشار جنگی کرده اند که حتی تاریخ را به فراموشی سپرده اند.این حادثه موجب شد تا لهستانی ها و یهودیان سراسر جهان که خاطره جنایات آلمان نازی علیه هموطنان و هم کیشان شان را هرگز فراموش نخواهند کرد عکس العمل نشان دهند و اعتراض کنند . محافل نزدیک به انجمن سایمون وایزنتال گفتند گردان اس اس گالیسیا که هانکا عضو آن بوده است جنایاتی در لهستان مرتکب شد که غیر قابل باور و توصیف است. وزیر آموزش و پرورش لهستان از دولت متبوع خود خواسته است تا از دولت کانادا تقاضای استرداد این جنایتکار را به لهستان بکند..به دنبال این حادثه و بالا گرفتن اعتراضات علیه جاستین ترودو و پارلمان کانادا ، روتا سخنگوی پارلمان کانادا پس از عذرخواهی استعفا کرد.
مردم هیچگاه در هیچ کجای جهان کسانی را که مرتکب جنایت علیه بشریت شده اند فراموش نخواهند کرد.همانطور که حضور هانکا در پارلمان کانادا موجی از اعتراض جهانی علیه دولت کانادا را برای اغماض از این جنایت به دنبال داشت حضور یک جنایتکار دیگر مثل پرویز ثابتی مقام امنیتی در رژیم پلیسی شاه ایران جنجال و اعتراضات گسترده ای به همراه داشت .همچون هانکا ، ثابتی به غلط می پنداشت جنایاتش شامل مرور زمان شده و مردم آن را به فراموشی سپرده اند. ولی جنایت علیه بشریت در حافظه تاریخ حک می شود. جنایتکاران کنونی حاکم بر ایران نیز از این قاعده مستثنی نیستند.