نگاهی گذرا به مبارزات  اخیر کارگران آمریکا و اروپا- نسرین ابراهیمی

طبقه کارگر آمریکا و اروپا مبارزه را آغاز کرده است.

در چند سال گذشته، شاهد رویدادهای دراماتیک متوالی بوده ایم: همه گیری کووید، جنگ اوکراین، جنگ داخلی در سودان، قتل عام در غزه، خطر شعله ور شدن جنگ در خاورمیانه ، رقابت های امپریالیستی،  فاجعه آب و هوایی و … این گردباد فجایع، بحران سرمایه داری را عمیق تر کرده و به هرج و مرج جهانی دامن زده است. آینده ای که سرمایه داری برای بشر در نظر گرفته، تیره و تار است.

آخرین گزارش آکسفام نشان میدهد که ، نابرابری به سطوحی رسیده است که در تاریخ بشر بی سابقه بوده است. نابرابری جهانی اکنون با نابرابری در آفریقای جنوبی – نابرابرترین کشور جهان-  همتراز است. ثروت پنج مرد ثروتمند جهان از سال ۲۰۲۰ تاکنون بیش از دو برابر افزایش یافته است. این گزارش همچنین نشان می دهد دستمزد مدیران عامل از سال ۱۹۷۸ بیش از هزار و دویست درصد افزایش یافته ، در حالی که دستمزد کارگران تنها ۱۵.۳ درصد افزایش یافته است ، ثروت میلیاردرها سه برابر نرخ تورم رشد کرده است.

گزارش های پلاتفرم استاتیستا نشان میدهد که شرکتهای آمریکایی در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۳  در مجموع ۳/۳ تریلیون دلار سود کسب کردند که نسبت به سه ماهه دوم افزایش داشت. سود انحصارات هفت شرکت عظیم فناوری ایالات متحده “مگنفیسینت 7” : اپل، آمازون، آلفابت، متا، مایکروسافت، نویدیا و تسلا  اکنون تقریباً از همه شرکتهای جهان فراتر رفته است.

این در حالی است که سرمایه داران مطالبات کارگران برای افزایش دستمزد را مسبب افزایش قیمت ها میدانند، دولت ها دست در دست سرمایه داران به طبقه کارگر حمله می کنند. در کشورهای سرمایه داری به اصطلاح توسعه یافته کاهش های بزرگی در مزایای دولتی برای بیکاران و مستمری بگیران صورت می گیرد و بیکاری در حال افزایش است. خدمات عمومی کاهش یافته و فاقد منابع لازم است. میلیونها خانواده طبقه کارگر، حتی آنهایی که هنوز به اندازه کافی “خوش شانس” هستند که شغلی داشته باشند، قادر به تامین مخارج زندگی نیستند. بسیاری به دلیل افزایش هزینه غذا، گرما، اجاره، صورت حسابها ، بنزین و …  مجبور به گرسنگی هستند. قبوض گاز و برق نیز در حال افزایش است. روز به روز افراد بیشتری مجبورند به خیریه بانک های مواد غذایی تکیه کنند. و چه تصویری میتواند بدتر از این باشد که صدها بیخانمان در خیابانهای پایتختهای بزرگ اروپا و در شهرهای بزرگ و پیشرفته ترین کشورهای جهان مجبور به خوابیدن در خیابان شده‌اند، حتی برخی از آنها تا سر حد یخ زدن میمیرند.

شکاف گسترده بین ثروتمندان و کارگران منجر به واکنش و اعتراضات شدید در سراسر جهان شده است. اعتراضات مربوط به هزینه های زندگی در سال ۲۰۲۲ در ۱۲۲ کشور و منطقه رخ داده است.

پرولتاریا در برابر حملات به استانداردهای زندگی خود تسلیم نشده است.

طبقه کارگر حاضر به پذیرش آینده ای مملو از فقر و فرودستی نیست. در دو سال گذشته مبارزات طبقه کارگر تقریبا گسترده بوده است. در بسیاری از کشورها، این مبارزات اغلب نه فقط از نظر تعداد اعتصابات ‌و تظاهر کنندگان، بلکه از نظر عزم کارگران در مبارزه، برای کرامت و بهبود شرایط زندگی، «تاریخی» تلقی شده است. این یک چرخش واقعی پس از دهه‌ها انفعال در کشورهای توسعه یافته سرمایه داری است. در اینجا به اعتراضات کارگری در امریکا و برخی از کشورهای اروپایی نگاهی گذرا می اندازم.

در بریتانیا مبارزه پرولتاریا از تابستان ۲۰۲۲ علیه بحران آغاز شد. کارگران ماه به ماه دست به اعتصاب زدند و در خیابان ها تظاهرات کردند و خواستار افزایش دستمزد و شرایط کاری بهتری شدند، چیزی که سه دهه دیده نشده بود.

در آغاز سال ۲۰۲۳ ، با گسترش اعتصابات در گوشه و کنار جهان، پرولتاریا در فرانسه به طور دسته جمعی علیه اصلاحات پیشنهادی دولت در رابطه با بازنشستگی بسیج شد. میلیونها نفر در همه بخشها و از نسلهای مختلف ، مصمم به مبارزه با هم به خیابانها آمدند. سپس در پاییز، کارگران در ایالات متحده یکی از گسترده ترین موج اعتصابات در تاریخ آن کشور، به ویژه در بخش خودرو را آغاز کردند، که به دنبال آن در 23 نوامبر، نزدیک به ششصد هزار از کارکنان بخش دولتی در کبک دست به اعتصاب زدند. جنبشی اعتراضی که ” تاریخی“  توصیف شده است.

با در نظر گرفتن اینکه کبک حدود چهار و نیم میلیون نفر فعال در بازار کار دارد، این تعداد شرکت کننده در اعتصاب، ۱۳.۵ درصد از کل کارگران استان را تشکیل می دهد. این بزرگترین اعتصاب در کل تاریخ کبک است که شامل معلمان، پرستاران، کارکنان پشتیبانی و متخصصان در زمینه های بهداشت، آموزش و خدمات اجتماعی می شد. خواسته های اتحادیه ها در درجه اول با هدف مقابله با تورم بی سابقه سال های اخیر است.

در سوئد سال پیش کارگران کارخانه‌های تسلا دست به اعتصاب زدند که در پی آن اقدامات همبستگی کارکنان پست را بهمراه داشت. کارگران پست در همبستگی با کارگران تسلا ، تمامی نامه‌های ارسالی به کارگاه‌های شرکتهایی که توسط میلیارد – ایلان ماسک – اداره می‌شد را مسدود کردند، در همین رابطه باراندازها به نوبه خود چهار بندر را بستند و کارگران برقکار ، از انجام کارهای تعمیر و نگهداری در مناطق و محلهای شارژ خودروهای الکتریکی خودداری کردند.

در ایرلند شمالی در ژانویه، بزرگترین اعتصاب کارگران در تاریخ این منطقه صورت گرفت که صدها هزار کارگر، به ویژه در بخش دولتی را گرد هم آورد و خواستار افزایش دستمزد شدند. در ایسلند در اکتبر هزاران کارگر زن در اعتراض به شکاف ۲۰ در صدی مزد دست به اعتصاب  و تجمع زدند. در این تجمع اعتراضی حدود ۴۰ سازمان، از جمله فدراسیون اتحادیه های کارگران عمومی در ایسلند – بزرگترین انجمن اتحادیه های کارگران عمومی- شرکت داشتند. این اعتصاب بزرگترین اعتصاب زنان کارگر در تقریبا نیم قرن گذشته است.

در آلمان، بزرگترین اقتصاد اروپا، کارگران راه‌آهن در پایان ژانویه اعتصاب تاریخی یک هفته‌ای را آغاز کردند. این آخرین مورد از یک سری اعتصابات طولانی علیه افزایش ساعات کار و برای افزایش دستمزد ها بود. از ماه ها پیش اعتصابات در بسیاری از بخش ها از جمله در صنعت فولاد، خدمات ملکی، حمل و نقل، بهداشت، جمع آوری زباله و غیره شروع شد. در ۳۰ ژانویه، گردهمایی سراسری متشکل از ۵۰۰۰ پزشک در هانوفر برگزار شد. در روز اول فوریه، اعتصاب کارکنان امنیتی فرودگاه ها، یازده فرودگاه آلمان را تحت تأثیر قرار داد، در حالی که ۹۰۰۰۰ راننده اتوبوس، تراموا و مترو نیز کار خود را متوقف کردند. ده هزار کارگر خرده فروشی نیز در اواسط فوریه اعتصاب کردند و در بیستم فوریه کارکنان زمینی لوفت هانزا دست به اعتصاب زدند.

این جنبش اعتصابی، از نظر گستردگی و مدت زمان، در آلمان کشوری که به دلیل  ایجاد موانع اداری عظیم در برابر هر جنبش اجتماعی، و تحمیل حصاری فولادی توسط اتحادیه های کارگری محافظه کار که مدتها بورژوازی را قادر ساخت تا برنامه های ریاضتی را بدون واکنش واقعی طبقه کارگر به پیش ببرد، بیسابقه است. مبارزات در آلمان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این مبارزه در قلب یک منطقه جغرافیایی صنعتی بزرگ اتفاق می‌افتد، در کشوری که کانون موج انقلابی دهه ۱۹۲۰ و تراژدی یک دوره طولانی ضد انقلاب بود. جنبش کنونی آشکارا نشان از احیای بخشی از مبارزه طبقاتی بین المللی است.

با این حال، این مبارزات کارگری به آلمان محدود نمی شود. در فنلاند، کشوری با سنت کمی در اعتصابات صنعتی، در اوایل ماه فوریه امسال یک “اعتصاب تاریخی” به مدت ۴۸ ساعت برگزار شد. این اعتصاب بیشتر قسمتهای کارگری از تولید و عرضه مواد غذایی گرفته تا کارگران بنادر و فرودگاه ها و همچنین بخش حمل و نقل شهری و بین شهری را در برگرفت. گفته می شود، این اعتصاب که از جمله بزرگترین اعتصابات در دو دهه اخیر است و در شرایطی به فراخوان اتحادیه ها ترتیب داده شد که دولت اورپو، نخست وزیر وقت در تلاش برای تضعیف قدرت اتحادیه های کارگری و محدودیت حق اعتصاب است. بار اندازها فعالیت بندری در این کشور را به مدت چهار روز بین ۱۸ تا ۲۱  فوریه فلج کردند هم چنین در مخالفت با قانون “اصلاح حقوق کارگران” بیش از سیصد هزار نفر اعتصاب کردند. در ترکیه، ده‌ها هزار کارگر فولاد با افزایش قیمت ها ، برای خواست افزایش دستمزد بسیج شدند. در اسپانیا، بریتانیا، فرانسه و یونان، اعتصابات در بسیاری از بخش ها ادامه دارد.

در ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ موج قابل توجهی از مبارزه جویی در میان طبقه کارگر آمریکا قابل مشاهده است. در مدارس و دانشگاهها، مؤسسات مراقبتهای بهداشتی و هالیوود، در صنعت مهمان نوازی و دولت محلی، و از همه مهمتر، در سه خودرو سازی بزرگ. پس از سالها عقب نشینی کارگران و کاهش دستمزدهای واقعی، بدنبال گسترش بی سابقه اعتصابات معلمان در سالهای ۲۰۱۹- ۲۰۱۸ ، روند اعتصابات و اعتراضات رو به رشد و گسترش بوده است.  بطوری که در سال ۲۰۲۳ به بالاترین حد خود رسید، بیش از پانصد هزار کارگر در طول  سال ۲۰۲۳ دست به اعتصاب زدند و دستاوردهای قابل توجهی در رابطه با دستمزد داشتند. در واقع اینگونه تخمین زده شده که تا اوایل نوامبر پانصد هزار نفر در بیست و نه اعتصاب که “عمدتا” شامل یک هزار کارگر یا بیشتر است، شرکت داشتند. کارگران در آموزش و مراقبت های بهداشتی بیشترین تعداد اعتصاب کنندگان را شامل میشوند اما اعتصابات صنعتی مهم در خود رو سازی مک، بویینگ، وب تک، سایسکو، و دیتروییت تری، بعلاوه نیروهای تازه وارد بزرگی همچون- کارگران هالیوود در انجمن نویسندگان آمریکا ، انجمن بازیگران سینما – فدراسیون هنرمندان تلویزیون و رادیو آمریکا- وارد صحنه اعتصاب شدند. اعتصاب سه روزه هفتاد و پنج هزار نفری کارگران در کایزر پرماننس (کنسرسیوم مراقبتهای بهداشتی) از بزرگترین اعتصاب مراقبت های بهداشتی تا کنون بود.

اعتصابات سال ۲۰۲۳ آمریکا از نظر بسیاری از تحلیل گران کارگری، از نظر تاکتیکی جسورانه و پر مخاطب و از حمایت گسترده مردمی برخوردار بود،  کارگران در گیر در اعتصاب دستاوردهای بزرگی به دست آوردند و به روسای کمپانی ها، مقامات منتخب و سرمایه داران یادآوری کردند که وقتی کارگران با عزم واحد و خلاقیت متحد میشوند، این قدرت را دارند که دستمزد، شرایط کار و استانداردهای زندگی خود را بهبود بخشند. هر چند بورژوازی در مورد این مبارزات خاموشی رسانه ای کر کننده ای را اختیار می کند، زیرا به خوبی از نارضایتی فزاینده در میان کارگران و خطری که از پخش گزارش های این گونه اعتصابات و بسیج ها ایجاد میشود، آگاه است.

از عوامل کلیدی که اعتصابات امسال را در آمریکا مؤثر کرده است، سطح بالای فعالیت های توده کارگران از مدتها پیش از اعتصاب و در طول بسیاری از این مبارزات است.  بعنوان مثال ، فعال سازی و بسیج اعضا با همت رهبری جدید رانندگان کامیون به اشکال مختلفی همچون تشدید فعالیت ها در شکل جلسات در پارکینگ، گرد هم آیی هنگام صبحانه، جلسات آموزشی، تمرین برای پیکت و.. که از پیش از اعتصاب واقعی در سال ۲۰۲۳ آغاز شده بود . نقش حیاتی فشار از سوی توده کارگر از پایین در موج اعتصابات پس از جنگ جهانی دوم نشان میدهد که مطالبات و اقدامات توده اعضای اتحادیه، در برخی موارد در قالب گرد هم آیی های گروهی سازمان یافته، نقشی اساسی در فعالیت و اعتصابات کارگری در آن دوران داشته است.  کیم موودی در رابطه با دستآوردهای کارگران آمریکا میگوید:

پیامدهای همه اینها برای سوسیالیست ها باید روشن باشد. قدرت طبقه کارگر و شکل گیری طبقه در درون جز به جز، بخش به بخش، و به طور فزاینده ای در این مسیر و دیگر خطوط  ساخته میشود. تا جایی که این روند ادامه یابد، امکان سازماندهی و آگاهی سیاسی بیشتر در خطوط اتحادیه و صنعت توسط خود کارگران را نشان میدهد . از این نظر، این می تواند نقطه عطفی در مبارزه طبقاتی باشد. برای کسانی که دموکراسی کارگری برای آنها پایه و اساس سوسیالیسم است، مبارزه برای قدرت بیشتر کارگری و دموکراسی در اتحادیه، در محل کار و در جامعه گامی به سوی این هدف است، تمرینی که در آن برای قدرت طبقه کارگر آماده می شود، مهم نیست که این هدف چقدر دور به نظر می رسد.

اما پیشرفت و رشدی که شاهد آن هستیم تنها به ماهیت عظیم و همزمان بسیج ها و اعتصابات مرتبط نیست. پرولتاریا دوباره شروع به شناخت خود به عنوان یک نیروی اجتماعی و کشف مجدد هویت خود می کند. علیرغم همه توهمات و سردرگمی ها، جملاتی مانند «ما کارگریم» و «همه در یک قایق هستیم» که روی پلاکاردها دیده و یا در بحث ها بیان می شد به هیچ وجه حرف های توخالی نبود! زیرا در پشت این سخنان، همبستگی بسیار واقعی وجود دارد. همانطور که در فرانسه به وضوح دیده شد ، قبل از هر چیز بازنشستگان در همبستگی بین نسلها به طور دسته جمعی به خیابانها آمدند تا از جوانان حمایت کنند. همبستگی بین کارگران شاغل در بخشهای مختلف ، در ایالات متحده با بوق زدن در خارج از کارخانه‌های اعتصابی، یا در اسکاندیناوی برای دفاع از کارگران تسلا دیده شد.

حتی نمودارهای اولیه و جنینی همبستگی های بین المللی در سال گذشته وجود داشت. فرانسه در همبستگی با فرهنگیان اعتصابی در بریتانیا دست به اعتصاب زد. پالایشگاه های بلژیک در حمایت از بسیج در فرانسه اقدام به اعتصاب کردند، در ایتالیا، در شرایطی که بسیاری از بخش‌ها چندین ماه است که بسیج شده‌اند، کارگران اعلام کردند که با درس گیری از جنبش علیه اصلاحات بازنشستگی در فرانسه، همانند آنان قصد بسیج شدن را دارند. که نشان دهنده پیوندهایی است که کارگران در فراسوی مرزها شروع به شناسایی آن کرده اند و تمایل به یادگیری از درس های جنبش های قبلی را نشان می دهد. پرولتاریا  شروع به در دست گرفتن مجدد تجربه مبارزاتی خود کرده است و همه اینها در زمانی رخ میدهد که دولت های سرمایه داری محدودیت هایی را اعمال می کنند و به مشروعیت بخشیدن و توجیه جنگ ها در اکرایین ، و نسل کسی در غزه و …ادامه می دهند.

بورژوازی هنوز هم می تواند از ضعف های عظیم طبقه کارگر استفاده کند.

در حالی که این مبارزات به وضوح نشان می دهد که طبقه کارگر شکست نخورده و تنها نیروی اجتماعی است که قادر به رویارویی با بورژوازی است، و در مقایسه با دهه‌های گذشته، دهه‌ها سکوت، عقب نشینی و…،  رشد مبارزات طبقه کارگر و تغییر کاملا قابل مشاهده است، اما مبارزه آن به پایان نرسیده است. هنوز هم از ضعف ها و توهمات زیادی رنج می برد، که در جنبش های کنونی نمایان است. هنوز با بازگشت گسترده و عمیق آگاهی طبقاتی فاصله وجود دارد. بورژوازی هم ساکت نمی نشیند  و با تمامی امکاناتی که در اختیار دارد تمام تلاش خود را بکار میبرند تا جلوی رزمندگی و مبارزه طبقه کارگر را بگیرد. همانطور که امروزه در فرانسه و آلمان دیده می‌شود، تا کنون، اتحادیه‌ها موفق شده‌اند مبارزات را به‌طور کلی کنترل کنند، و آنها را در چارچوبی کاملاً شرکت گرا نگه دارند. استامر رهبر حزب کارگر بریتانیا، که از نسل کشی مردم فلسطین توسط دولت جنایتکار و فاشیست اسراییل دفاع کرد، برای بازگرداندن رأی دهندگان طبقه کارگر دایما ازعبارت «مردم کارگر»  استفاده میکند.در همین رابطه  در روزنامه گاردین آدیتا ابوریتی مقاله نویس این روزنامه این برخورد استامر را استفاده از سیاست طبقاتی برای استراتژی بازاریابی ارزیابی کرد.

در جریان جنبش علیه اصلاحات حقوق بازنشستگی در فرانسه، بسیاری از کارگران، نگران روزهای بی پایان بسیج توسط اتحادیه ها، شروع به پرسیدن سؤالاتی در مورد چگونگی مبارزه، چگونه متحد شدن، چگونگی وادار کردن دولت به عقب نشینی و… کردند، اما هیچ کجا طبقه نتوانست اتحادیه ها را برای رهبری مبارزه از طریق مجامع عمومی مستقل به چالش بکشد، و همچنین نتوانست منطق شرکتی تحمیل شده توسط اتحادیه ها را در هم بشکند.

بورژوازی همچنین تمام زرادخانه ایدئولوژیک خود را برای تضعیف آگاهی ای که در میان کارگران در حال رشد است بکار می برد. در حالی که در مورد اعتصابات گسترده طبقه کارگر سکوت می کند، البته در مورد جنبش کشاورزان بسیار صریح صحبت کرده است. در زمانی که پرولتاریا به آرامی و با اعتماد به نفس نسبی شروع به کشف دوباره هویت طبقاتی خود می کند، بورژوازی با تهاجمی طراحی شده رسانه ای در این روند و منحرف کردن توجه از اعتصابات کارگران ، از مبارزه کشاورزان بهره برداری میکند.

اما یک چیز مسلم است که در گرماگرم مبارزات کنونی و آتی، طبقه کارگر به تدریج سلاح سیاسی برای دفاع از خود در برابر تله هایی که بورژوازی ایجاد کرده است را پیدا میکند و به همین دلیل این امکان را به او میدهد تا مسیر را به سوی انقلاب کمونیستی باز کند.

منابع:

1-Labor’s Upsurge and the Search for Workers’ Power

By Kim Moody -1 December 2023

2- After a long defeat, Labor is rising from the ashes- Stephen Franklin- on November 17, 2023

3-600,000 workers strike in Quebec: We can defeat the hated CAQ government!

Originally published: Fightback  on December 7, 2023 by Corinne Lavallée

4- sweden is giving Elon Musk a taste of union strength- The Maple December by Adam D.K. King   Dec 13, 2023)

5- The New York Times- Tesla Is Fighting With Sweden’s Unions. Here’s What to Know.

By Melissa Eddy- Dec. 7, 2023

6- The working class is still fighting! – International Communist Current- Workers of the world, unite!- March 2024