در آستانه دومین سالگرد خیزش انقلابی زن، زندگی، آزادی که جرقه اش با قتل دولتی ژینا/مهسا امینی زده شد، ما شاهد اعتراض و اعتصاب رو به گسترش و بی نظیر پرستاران ایران هستیم. این اعتراضات که از اوایل مرداد ماه از کرج و شیراز شروع شده، به سرعت به سایر شهرها و بیمارستانها گسترش یافته و در برخی نقاط به خیابان کشیده شده است.
پرستاران در چند سال گذشته اعتراضات بسیاری داشته اند و اعتراضات آنها به سالهای ۷۶ برمیگردد. در دوران کرونا نیز شاهد اعتراضات پرستاران پیمانی یا قراردادی ۸۹ روزه در سطوح گوناگون و در شهرهای مختلف بودیم، همچنین از آغاز سال ۱۴۰۲ به این سو شاهد به خیابان آمدن پرستاران در اعتراض به وضعیت اسفناک خود و برای پیگیری مطالباتشان بوده ایم.
مطالبات و خواستهای پرستاران از جمله: اجرای صحیح قانون تعرفه گذاری پرستاری، برقراری کارانهی حذف شده، تصحیح حق مسکن، عدم اضافه کاری اجباری، برقراری فوق العاده خاص با ضریب۳، اجرای صحیح قانون مشاغل سخت و امکان بازنشستگی پرستاران با ۲۰ سال سابقه، افزایش دستمزد و همسان سازی با پرستاران سایر ارگان ها از جمله شرکت نفت با توجه به یکسان بودن کار و… می باشد که سالهاست بر این مطالبات پافشاری کرده اند.
وضعیت وخیم معیشتی پرستاران نمونه بارزی از سیاستهای نئولیبرالی خصوصی سازیها، ارزان سازی نیروی کار، زوال امنیت شغلی، قراردادهای موقت و وجود شرکتهای پیمان کاری و تحت انواع متعددی از قراردادهای کاری، ممانعت از شکل گیری هر گونه هویت جمعی و تشکل مستقل در محیط کار است. هنگامیکه سود حرف اول را میزند و بر سلامت ترجیح دارد، جان بیمار و خدمات پرستار ارزشی ندارد، این میزان سود حاصل از آن است که تعیین کننده می باشد. حقوق های ناچیز و سختی کار سبب مهاجرت پرستاران شده است. ماجرا به قدری جدی است که محمد شریفیمقدم، دبیرکل تشکل دولتی خانه پرستار، تصریح میکند: “ به جرئت می گویم بیماران به دلیل کمبود پرستار میمیرند“.
بر اساس رهنمود های سازمان بهداشت جهانی، میانگین جهانی نسبت پرستار به جمعیت تقریباً ۳ پرستار در هر هزار نفر است، این نسبت در ایران نصف است. در کشورهایی مانند ایالات متحده، آلمان، نروژ و سوئیس اغلب معمولاً بین ۸ تا ۱۸ پرستار در هر هزار نفر متغیر است. همچنین توصیه های سازمان بهداشت جهانی در رابطه با نسبت پرستار به بیمار در بخش های عمومی پزشکی یا جراحی، می تواند از ۱/۴ تا ۱/۶ باشد. این بدان معناست که بسته به شدت شرایط بیمار یک پرستار باید از چهار تا شش بیمار مراقبت کند. هر چند در بخش های مراقبت های ویژه این نسبت ۱/۱ یا ۱/۲ توصیه میکند یعنی یک پرستار باید از یک یا حداکثر دو بیمار بدحال مراقبت کند.این در حالی است که در ایران برای هر ۱۲ بیمار یک پرستار وجود دارد یعنی هر پرستار به ازای دو و یا سه پرستار کار میکند. در نتیجه فشار کار، دستمزد ناچیز، و تحمل ناپذیرتر شدن شرایط کار، تشدید بهره کشی و انباشت معوقه ها، با افزایش ترک شغل، مهاجرت و آمار خودکشی در میان پرستاران روبرو هستیم و بعضا در مواردی فشارهای فیزیکی و روحی طولانی در اثر کار شدید به پیامدهای کشنده و یا مرگ پرستار منجر شده است.
پرستاران همانند معلمان بیشترین بخش از نیروی کار زنان را تشکیل میدهند. حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد نیروی کاری پرستاری، زنان هستند. از نقاط قوت این حرکت اعتراضی، شرکت وسیع، فراگیر و گسترده زنان پرستار می باشد، که بدون تردید همچون سایر عرصه ها تجربه همزمان ستم و استثمار مضاعف را بر دوش دارند و مورد بیشترین آماج اخراج سازی و قراردادی بودن به ویژه در مراکز درمانی خصوصی می باشند. ورود پرستاران در این سطح، با این گستردگی، در متن مبارزه طبقاتی جاری به ویژه پس از جنبش زن زندگی آزادی، جنبش کارگری و جنبش زنان را تقویت خواهد کرد. اعتراض پرستاران بخشی از اعتراض طبقه کارگر است. خواستهای پرستاران در رابطه با بهبود معیشت، اضافه دستمزد و یک زندگی مبتنی بر کرامت انسانی، خواست مشترک طبقه کارگر، معلمان و بازنشستگان می باشد و زمینه ساز همبستگی گسترده سایر جنبشهای اجتماعی با پرستاران است. در همین راستا است که حمایت های پر شور بازنشستگان، تشکل های صنفی معلمان، سندیکای شرکت واحد و تعدادی دیگر از تشکلهای مستقل کارگری از مطالبات و مبارزات پرستاران، طلیعه همبستگی ها و همگرایی های بزرگ طبقاتی را میدهد.
واقعیت این است که اعتراضات پرستاران در این سطح، با این گستردگی و علیرغم سرکوب، تهدید، ضرب و شتم و دستگیری، نقطه عطفی در تاریخ مبارزات آنان می باشد. بگونه ای که خود دست اندرکاران رژیم اعتراف کرده اند که این اعتراضات در ۱۰۰سال تاریخ مدرن پرستاری ایران بیسابقه است. پرستاران دریافته اند که با تجربه بیش از یک دهه اعتراض و مطالبه گری و با اعتماد به سازمان نظام پرستاری و تشکلهای دولتی، به جز وعده های توخالی و به انحراف کشاندن اعتراضات، دستآوردی نخواهند داشت و به درستی به سازماندهی مستقل خود پرداخته اند. بی شک تنها راه پیشروی در مسیر مبارزات پرستاران، و کادر درمان، سازمانیابی مستقل آنان، ایجاد تشکل های پایدار و مستقل سراسری بر پایه مطالبات عمومی مشترک و پیوند با دیگر بخشهای جنبش کارگری، معلمان و بازنشستگان و بکار گیری تجارب ارزشمند آنان می باشد.
سرنگون باد رژیم اسلامی سرمایه داری
زنده باد آزادی، زنده باد سوسیالیسم
کمیته مرکزی سازمان راه کارگر
۹ شهریور ۱۴۰۳